Spotkanie promocyjne 23. tomu Pamiętnika Cieszyńskiego

Zapraszamy serdecznie na spotkania promocyjne on-line 23. tomu Pamiętnika Cieszyńskiego.  

Wydawnictwo dostępne jest pod adresem: http://pamietnikcieszynski.blogspot.com/.

W czasie spotkań wysłuchać będzie można krótkich prelekcji tematycznych autorstwa członków komitetu redakcyjnego Pamiętnika Cieszyńskiego: W. Grajewskiego, W. Święsa i Michaela Morysa-Twarowskiego.

Start na platformie ZOOM: 30.11.2020, godzina 20:00

1: https://us05web.zoom.us/j/86091153800?pwd=aUJYUDJyUXZPS2luV1JmMjVJSHZFdz09

30.11.2020, godzina 20:00

2: https://us05web.zoom.us/j/86484445606?pwd=bWZlVTBUMUFFOENLVDJZY0xScFFsUT09

30.11.2020, godzina 20:30

3: https://us05web.zoom.us/j/88384706628?pwd=d00xd3RaVE9YVFU4bDZwVjdKYUZpZz09

30.11.2020, godzina 21:00

Autorskie wykłady w czasie spotkań promocyjnych 23 tomu Pamiętnika Cieszyńskiego są częścią projektu, pt. Pamiętnik Cieszyński - wydanie drukiem i promocja 23. tomu. Zadanie współfinansowano ze środków Urzędu Miasta Cieszyna. 

Niezwykła seria wywiadów historycznych i inne materiały edukacyjne...

Nasz oddział w ostatnich miesiącach współtworzył wiele ciekawych materiałów edukacyjnych. Mamy przyjemność zaprezentować, m.in. 10 filmów powstałych na 100-lecie przyłączenia Śląska Cieszyńskiego do Polski! 

Załączone wywiady historyczne powstały z udziałem członków oddziału PTH w Cieszynie...

Cykle edukacyjne „Generacja pamięci...”

Jaka była droga Śląska Cieszyńskiego do Polski? - przypomnieliśmy w ramach cyklów wydarzeń "Generacja Pamięci...", upamiętniając tym samym niektóre wątki dziejów naszej Małej i Dużej Ojczyzny w stulecie ich złączenia. 

  

W związku z ww. rocznicą Fundacja Volens wraz z Polskim Towarzystwem Historycznym Oddział w Cieszynie stworzyły koncepcje nowatorskich historycznych programów edukacyjnych, pod nazwą: „Generacja pamięci”. Ich celem jest popularyzacja cieszyńskich wątków historii narodowej oraz zaszczepienie wśród młodzieży przywiązania do dziedzictwa Małej i Dużej Ojczyzny. Dzięki wsparciu Programu Wieloletniego „Niepodległa” zyskano szansę by poprzez różnorodne aktywności, tj. prace naukowe oraz działania popularyzatorskie (w tym twórcze), podjąć próbę budowy świadomości historycznej wśród społeczności regionu. 

W ramach projektów zatytułowanych: GP [Generacja pamięci] Cieszyńskie drogi do Niepodległej oraz GP. Śląski zew na ratunek Rzeczypospolitej powstały nie tylko filmowe materiały edukacyjne z udziałem historyków-regionalistów z naszego grona, ale m.in. artykuły, zestawienia biograficzne, które mogą służyć lokalnej społeczności na lata, przybliżając pamięć o zapomnianych bohaterach naszej Małej Ojczyzny. Więcej informacji znaleźć można na stronie: https://generacjapamieci.blogspot.com/. Co stworzono w ramach projektu?

Filmy

Prezentujemy wywiady historyczne powstałe w ramach cyklu, pt. Cieszyńskie drogi do Niepodległej*:

1. „Narodziny polskich elit na Śląsku Cieszyńskim” / dr Michael Morys-Twarowski 
2. „Naród na kresach... przypadek cieszyński” / prof. Radosław Zenderowski,  
3. „Cieszyńska specjalność – Praca organiczna” / dr Michael Morys-Twarowski
4. „Na progu Niepodległej. Przewrót cieszyński roku 1918” / prof. Miłosz Skrzypek,  
5. „Milicje ludowe. Jeden z filarów rządów polskich na Śląsku Cieszyńskim” / prof. Miłosz Skrzypek, 
6. „Konflikt czechosłowacko-polski roku 1919. Nowe spojrzenie” / Daniel Korbel,  
7. „Militarne aspekty wojny czechosłowacko-polskiej” / Daniel Korbel. 
8. „Na rozdrożu. Walka plebiscytowa na Śląsku Cieszyńskim”  / dr Grzegorz Wnętrzak
9. „Śląsk Cieszyński 1920. Nowy rozdział” / dr Grzegorz Gąsior
10. „Na ratunek Ojczyźnie. Cieszyniacy w walkach na wschodzie (w latach 1919-1920)” / Stefan Król

• wszystkie dostępne na kanale You Tube, pt. CieszynLove, zapraszamy do oglądania! 

a także wykład**:

• „Cieszyniacy na froncie pod Lwowem w 1919 roku” / Stefan Król

Artykuły

zapraszamy Cię, by poznać...

... kształtowanie się polskiej społeczności na Śląsku Cieszyńskim w latach 1848-1920*.

1. Początki polskiego ruchu narodowego na Śląsku Cieszyńskim
2. Kim jesteśmy? Tożsamościowe dylematy mieszkańców Księstwa Cieszyńskiego...
3. „Polski my naród, polski my lud…”. Kontakty środowisk polskich ponad granicami...
4. Trzeci sektor zamiast powstań. Polskie stowarzyszenia w Księstwie Cieszyńskim w latach 1842–1918
5. Nareszcie w Polsce. Przewrót 1918 roku i powstanie Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego

... losy Cieszyniaków, którzy w latach 1918-1920 ruszyli na ratunek swej polskiej Ojczyźnie, biorąc udział w wojnach na wschodzie**

• Biogramy blisko 200 bohaterów walk o granice RP 

1. Pułk Piechoty Ziemi Cieszyńskiej (10 p. p.) na froncie ukraińskim i bolszewickim
2. Cieszyniacy w 3 i 4 Pułku Strzelców Podhalańskich na froncie bolszewickim
3. W pierwszej linii frontu pod Lwowem... Unikatowy zapis pamiętnika oficera 10 p.p.
4. Jeden z wielu... Jan Szkuta. Niebanalny życiorys bohatera... [Jeden z wielu, to cykl art. biograficznych, poświęconych cieszyńskim żołnierzom-ochotnikom, walczących o Polskę]. 
5. Jeden z wielu... Emil Strumiński [Jeden z wielu, to cykl art. biograficznych, poświęconych cieszyńskim żołnierzom-ochotnikom, walczących o Polskę].

W ramach projektu* powstał m.in. scenariusz rajdów terenowych, a także wydano skromną, ale atrakcyjną graficznie publikację historyczną, pt. Cieszyńskie drogi do Niepodległej. Na jej treść składają się wymienione wyżej teksty historyków będących członkami Oddziału PTH w Cieszynie. Broszurę można wyświetlić klikając w link: https://generacjapamieci.blogspot.com/p/cieszynskie-drogi-do-niepodlegej.html:  

* Materiały powstały w ramach projektu pt.: Generacja pamięci. Cieszyńskie drogi do Niepodległej, dofinansowanego ze środków Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022 w ramach Programu Dotacyjnego „Niepodległa”.

** Materiał powstał w ramach projektu pt.: Generacja pamięci. Śląski zew na ratunek Rzeczypospolitej, dofinansowanego ze środków Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022 w ramach Programu Dotacyjnego „Koalicje dla Niepodległej – #wiktoria 1920”.

Partnerami cyklu edukacyjnego Generacja Pamięci są: II Liceum Ogólnokształcące im. Mikołaja Kopernika w Cieszynie, Cieszyński Ośrodek Kultury „Dom Narodowy”, Gmina Skoczów, Książnica Cieszyńska, Macierz Ziemi Cieszyńskiej, Miejskie Centrum Kultury „Integrator”, Muzeum 4 Pułku Strzelców Podhalańskich w Cieszynie, Starostwo Powiatowe w Cieszynie, Szkoła Podstawowa nr 1 w Skoczowie, Urząd Miasta Cieszyna, Zamek Cieszyn, Zarząd Główny Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Republice Czeskiej. Ponadto nasze działania wsparli: Muzeum Śląska Cieszyńskiego w Cieszynie oraz Kongres Polaków w Republice Czeskiej.

Patroni medialni: „Głos. Gazeta Polaków w Republice Czeskiej”, „Głos Ziemi Cieszyńskiej”, OX.pl - Portal Śląska Cieszyńskiego, Radio Bielsko, ViFi.pl, „Zwrot. Miesięcznik Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Republice Czeskiej”.

Zapraszamy także na strony: https://generacjapamieci.blogspot.com/p/jaka-droga-wioda-cieszyniakow-do.html, http://www.pth.cieszyn.pl/ i na kanał YT, pt. CieszynLove.

Polecamy także udostępnić załączone filmy na kanałach FB, korzystając z nagrań już dostępnych pod adresem: https://www.facebook.com/PTHCieszyn/

Unikatowe nagrania ukazujące drogę Cieszyńskiego do Niepodległej

Dziś Święto Niepodległości, skoro ani pogoda, ani stan epidemii nie zachęcają do wspólnego świętowania, może warto w zaciszu domu zastanowić się nad ciekawymi wątkami historii narodowej i lokalnej? Jaka właściwie była droga Śląska Cieszyńskiego do Niepodległej?

Czy zastanawialiście się kiedyś: Skąd w połowie XIX wieku w pod Cieszynem wzięły się polskie elity, skoro Polski nie było na tych terenach od blisko sześciu wieków? Czym przed wiekiem przejawiał się patriotyzm Ślązaków? Czym była dla nich polskość? Skąd w polskich formacjach wojskowych wzięło się kilka tysięcy cieszyńskich ochotników, którzy wyruszyli do walki o niepodległość Polski w latach 1914-1920? Jaka była rola Ślązaków w powstaniu państwa polskiego na kresach wschodnich i zachodnich? Nas te pytania nurtują już od dłuższego czasu, stąd w gronie lokalnych badaczy szukamy na nie odpowiedzi, a teraz możemy podzielić się z Wami niektórymi z nich! Zapraszamy do obejrzenia niezwykłych wywiadów historycznych, przygotowanych w 100-lecie przyłączenia Śląska Cieszyńskiego do Polski.

W związku z ww. rocznicą Fundacja Volens wraz z Polskim Towarzystwem Historycznym Oddział w Cieszynie stworzyły koncepcje nowatorskich historycznych programów edukacyjnych, pod nazwą: „Generacja pamięci”. W ich ramach, dzięki wsparciu PW #niepodległa, poprzez różnorodne aktywności (prace naukowe i popularyzację i działanie twórcze), pragniemy budować świadomość historyczną wśród społeczności regionu. Celem jest popularyzacja cieszyńskich wątków historii narodowej i zaszczepienie wśród młodzieży przywiązania do dziedzictwa Małej i Dużej Ojczyzny. W ramach projektów, zatytułowanych: [Generacja pamięci.] Cieszyńskie drogi do Niepodległej oraz [Generacja pamięci.] Śląski zew na ratunek Rzeczypospolitej powstały nie tylko filmowe materiały edukacyjne z udziałem cenionych historyków-regionalistów, ale dużo więcej! Sprawdź sam, czego nie wiesz o swojej Małej i Dużej Ojczyźnie, odwiedź stronę: https://generacjapamieci.blogspot.com/.

Prezentujemy wywiady eksperckie zrealizowane w ramach cyklu, pt. Cieszyńskie drogi do Niepodległej*:

1. „Narodziny polskich elit na Śląsku Cieszyńskim” / dr Michael Morys-Twarowski, 
2. „Cieszyńska specjalność – Praca organiczna” / dr Michael Morys-Twarowski,
3. „Konflikt czechosłowacko-polski roku 1919. Nowe spojrzenie” / Daniel Korbel,  
4. „Militarne aspekty wojny czechosłowacko-polskiej” /  Daniel Korbel, 
5. „Na rozdrożu. Walka plebiscytowa na Śląsku Cieszyńskim”  / dr Grzegorz Wnętrzak,
6. „Śląsk Cieszyński 1920. Nowy rozdział” / dr Grzegorz Gąsior,
7. „Na ratunek Ojczyźnie. Cieszyniacy w walkach na wschodzie (w latach 1919-1920)” / Stefan Król,
8. kolejne, będące w przygotowaniu, już niebawem ukażą się na kanale YT, pt. CieszynLove,

a także wykład powstały w ramach cyklu, pt. Śląski zew na ratunek Rzeczypospolitej**:

• „Cieszyniacy na froncie pod Lwowem w 1919 roku” / Stefan Król

* Materiały powstały w ramach projektu pt.: Generacja pamięci. Cieszyńskie drogi do Niepodległej, dofinansowanego ze środków Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022 w ramach Programu Dotacyjnego „Niepodległa”. ** Materiał powstał w ramach projektu pt.: Generacja pamięci. Śląski zew na ratunek Rzeczypospolitej, dofinansowanego ze środków Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022 w ramach Programu Dotacyjnego „Koalicje dla Niepodległej – #wiktoria1920”.

Generacja pamięci. Śląski zew na ratunek Rzeczypospolitej

 

W związku z przypadającymi na rok 2020 rocznicami 100-lecia ukształtowania się południowych i wschodnich granic Polski (tj. rocznice podziału Śląska Cieszyńskiego i przyłączenia jego wschodniej części do Polski; a także zakończenia walk o granice wschodnią odrodzonej Rzeczypospolitej) Polskie Towarzystwo Historyczne Oddział w Cieszynie stworzyło koncepcje nowatorskich historycznych programów edukacyjnych, pod nazwą: Generacja pamięci. Do ich realizacji zaproszono Fundację Volens, jako lidera projektu. Programy te łączy budowania świadomości historycznej wśród społeczności regionu, m.in. poprzez do zaszczepienie wśród młodzieży przywiązania do dziedzictwa Małej i Dużej Ojczyzny. Tytuł serii jest swoistą grą słów, zwracającą uwagę na następujące aspekty znaczeniowe: Słowo generacja z łacińskiego: generatio - rodzenie, tworzenie, w języku polskim kojarzy się głównie z terminem „pokolenie”. Ideą projektu jest więc by budować pamięć o cieszyńskich korzeniach niepodległości pośród młodej generacji poprzez działanie twórcze.

 

Drugi z projektów, pt.: Generacja pamięci. Śląski zew na ratunek Rzeczypospolitej zakłada przypomnienie losów przedstawicieli społeczności polskiej na "kresach zachodnich", tj. Śląsku Cieszyńskim w latach: 1919-1920. Wówczas to wielu cieszyńskich Ślązaków, pomimo, iż sami nie mogli być pewni czy ich Mała Ojczyzna zostanie przyłączona (po ponad 600 latach!) do Macierzy (trwał bowiem tragiczny konflikt o te ziemie z Czechami) – najczęściej jako ochotnicy - ruszali na front wschodni, by bronić zagrożonej Rzeczypospolitej. Inicjatywy ma uświadamiać mieszkańcom regionu (szczególnie młodzieży) kim byli śląscy patrioci, którzy jako ochotnicy brali udział w wydarzeniach wojny polsko-bolszewickiej oraz walk z Ukraińcami (m.in. o Lwów).

 

Cykl Śląski zew na ratunek Rzeczypospolitej jest niejako kontynuacją i uzupełnieniem pierwszego z projektów edukacyjnych. Dziś niemal nikt w Polsce, ani w regionie nie pamięta o heroizmie cieszyńskich Ślązaków, którzy w liczbie przynajmniej kilkuset ochotników (łącznie było to przeszło tysiąc wojskowych związanych z regionem), walczyli w latach 1919 i 1920 w obronie polskich granic wschodnich i zagrożonej przez najazd bolszewicki unicestwieniem Ojczyzny. Ich heroizm polegał m.in. na tym, iż równolegle toczyła się niezwykle zacięta walka na ziemiach ich małej Ojczyzny - Śląska Cieszyńskiego, po tym gdy został on najechany w styczniu 1919 roku przez wojska Czechosłowackie. O tym, iż zaangażowanie Ślązaków w obronę zagrożonej Polski było znaczne świadczy ilość Orderów Virtuti Militari, które otrzymali (najwyższego polskiego odznaczenia wojskowego).

Przypomnijmy, iż status ich regionu nie był usankcjonowany prawnie, w związku z trwającym w latach 1918-1920 konfliktem z zaborczym państwem czeskim. Co więcej, znaczna część Śląska Cieszyńskiego była okupowana w latach 1919-1920 przez wojska czeskie (później także siły Ententy). W związku z czym młodzież z tego terenu nie mogła być powoływana do Wojska Polskiego „z poboru”. Przez większość tego okresu wszelki zaciąg miał więc charakter ochotniczy. Dramatyzm sytuacji potęgował fakt, że, by bronić Polski na wschodzie, należało opuścić Śląsk Cieszyński, podczas gdy konflikt polsko-czechosłowacki w latach 1919-1920 miał charakter niezwykle burzliwy i w czasie intensywnej walki plebiscytowej (agitacja, starcia organizacji paramilitarnych itd.), w której każdy polski działacz był na wagę złota. W związku, z czym podjęcie decyzji o opuszczeniu rodzinnego domu i udania się na wojnę na wschód wymagało hartu ducha i poświęcenia.

W obliczu pojawiających się współcześnie dyskusji na temat tożsamości i przynależności narodowej Ślązaków, powyższe świadectwo może być ważnym elementem świadczącym o sympatiach znacznej części mieszkańców Śląska Cieszyńskiego.

 

Kluczowym elementem idei projektu jest konkurs edukacyjny, pt. Generacja pamięci. Śląski zew na ratunek Rzeczypospolitej, przeznaczony dla młodzieży szkolnej, którego realizacja jest celem niniejszego zadania.

 

Wyprawa „Śladem bohaterów bitwy skoczowskiej” (szkolny rajd rowerowy)

Już wkrótce będzie kolejna okazja, by ponownie wyruszyć śladem polskich obrońców Śląska Cieszyńskiego z roku 1919! 25 września 2020 roku w Skoczowie odbędzie się szkolny rajd upamiętniający bohaterów bitwy pod Skoczowem.

Szczegóły organizacyjne

Rajd zostanie przeprowadzony 25 września 2020 r., w godz. 14:00-17.00. Zbiórka odbędzie się przy ul. Mickiewicza 11, na boisku przy budynku Szkoły Podstawowej nr 1 w Skoczowie. Na rajd obowiązują zapisy (ilość miejsc ograniczona). Pierwszeństwo zapisu mają uczniowie partnera projektu: Szkoły Podstawowej nr 1 w Skoczowie. Polecamy zapoznać się z regulaminem rajdu.

W przypadku niekorzystnych warunków pogodowych organizatorzy zastrzegają możliwość przesunięcia imprezy, co zostanie podane do publicznej wiadomości na stronach organizatorów. O decyzji takiej organizatorzy poinformują uczestników najpóźniej 24 września.

Należy wziąć pod uwagę, iż program rajdu będzie dosyć wymagający. Trasa wycieczki wyniesie ponad 10 kilometrów po zróżnicowanym terenie (m.in. szosy, drogi leśne, w tym teren pagórkowaty), w związku z czym zalecamy dostosować obuwie, sprzęt itp. (rowery górskie).

W rajdzie mogą wziąć udział osoby dorosłe oraz niepełnoletnie (dzieci jedynie pod opieką nauczycieli).

Z uwagi na kwestie organizacyjne (w tym względów bezpieczeństwa uczestników) w rajdzie może wziąć udział ograniczona liczba osób, dlatego też zaleca się wcześniejsze zgłoszenie chęci startu. Zgłoszenia przyjmowane są do 22 IX 2020 r. (do godz. 18.00) pod adresem cieszyn.pth@gmail.com. Zgłoszenie należy potwierdzić w punkcie startowym, dostarczając podpisane osobiście (lub przez opiekuna): „Oświadczenie-Zgłoszenie” (wypełnione wcześniej lub na miejscu), które jest do pobrania pod tym adresem, tam dostępne są również szczegółowe informacje.

Wycieczkę poprowadzą historycy-regionaliści związani z Polskim Towarzystwem Historycznym Oddział w Cieszynie.

Nowe wydarzenia dotyczące wojny o Śląsk Cieszyński, w tym wywiady on-line z serii „Cieszyńskie drogi do Niepodległej” 2/10, 3/10)

W związku z rocznicą 100-lecia podziału Śląska Cieszyńskiego, pragniemy przybliżyć genezę i przebieg konfliktu czechosłowacko-polskiego o Śląsk Cieszyński. Szersze spojrzenie na wydarzenia epoki zaprezentował dr Grzegorz Gąsior (zob. wideozapis rozmowy) dlatego też tym razem możemy skupić się m.in. na kwestiach militarnych wojny o Cieszyńskie. Osoby zainteresowane w najbliższych dniach śledzić będą mogły rozmowy z udziałem badacza tej tematyki Daniela Korbela, a także wziąć udział w wyprawie śladem wydarzeń ze stycznia 1919 roku i ich polskich bohaterów. 

Oto harmonogram wydarzeń:

• Publikacja wywiadu on-line: „Konflikt roku 1919. Nowe spojrzenie” / D. Korbel    
• Publikacja wywiadu on-line: „Militarne aspekty wojny czechosłowacko-polskiej” / D. Korbel 
• sobota, 15 sierpnia: Rajd terenowy „Śladem bohaterów bitwy skoczowskiej”, (przewidywany czas trwania: 8.15-13.00, start: Skoczów, ul. Mickiewicza 11, przed wejściem do budynku Szkoły Podstawowej nr 1 w Skoczowie, obowiązują zapisy, zob. http://www.pth.cieszyn.pl/).  

Drugie z cyklu spotkań on-line z serii „Cieszyńskie drogi do Niepodległej”, poświęcone jest wojnie czechosłowacko-polskiej ze stycznia 1919 roku. W ramach wywiadu z Danielem Korbelem poznamy m.in. różnice w polskim i czeskim spojrzeniu na konflikt oraz najnowsze ustalenia badacza dotyczące tego zagadnienia. 

Trzecie spotkanie z cyklu, poświęcone jest kwestiom militarnym. W jego trakcie dowiemy się m.in.: kto właściwie wygrał bitwę pod Skoczowem, co jest ważne o tyle, iż w obiegowej opinii miejscowego społeczeństwa funkcjonuje wyobrażenie, „że pognaliśmy Czechów pod Skoczowem”.

Wyprawa „Śladem bohaterów bitwy skoczowskiej” (historyczny rajd pieszy)

Powracamy do wydarzeń sprzed wieku! Już wkrótce wyruszamy śladem żołnierzy polskich – obrońców Śląska Cieszyńskiego z roku 1919! 15 sierpnia 2020 roku, w dniu święta Wojska Polskiego, w Skoczowie odbędzie się rajd upamiętniający bohaterów bitwy pod Skoczowem, gdzie miało miejsce główne i decydujące starcie wojny czechosłowacko-polskiej o panowanie na Śląsku Cieszyńskim.

Wyprawa „Śladem bohaterów bitwy skoczowskiej”, tj. historyczny rajd terenowy, wyruszy 15 VIII 2020, tuż po godzinie 8:00 sprzed Szkoły Podstawowej nr 1 w Skoczowie (Ul. Mickiewicza 14). Liczba miejsc ograniczona, obowiązują zapisy. Wycieczkę poprowadzą: Wojciech Grajewski (historyk-regionalista, prezes Polskim Towarzystwem Historycznym Oddział w Cieszynie) i Daniel Korbel (prawnik, historyk i publicysta, specjalizujący się w tematyce konfliktów zbrojnych, w tym wojny czechosłowacko-polskiej). WOBEC DOBRYCH PROGNOZ NIC NIE STOI NA PRZESZKODZIE W REALIZACJI WYPRAWY w pierwotnie zaplanowanym terminie (start odbędzie się 15 VIII, o g. 8:15).

Rajd poprzedzi publikacja wywiadów on-line z jednym z największych ekspertów w kwestii wojny czechosłowacko-polskiej roku 1919 Danielem Korbelem. Polecamy śledzić strony internetowe Fundacji Volens i PTH O. Cieszyn (kanał YouTube #Cieszynlove, a także fanpage Polskiego Towarzystwa Historycznego O. w Cieszynie, m.in. pod adresami: https://www.youtube.com/channel/UC0k-nvlKcSxF7kPHZnAT8ZA; https://www.facebook.com/PTHCieszyn).

W trakcie wyprawy przypomniane zostaną postacie oficerów, którzy zatrzymali czeską ofensywę na przedpolach Skoczowa, za co uhonorowani zostali najważniejszym polskim odznaczeniem wojskowym – Orderem Virtuti Militari. Wielu z nich za swoją ofiarną służbę Ojczyźnie zapłaciło najwyższą cenę. Na odcinku w Kisielowie polegli w walce: sierż. Mackiewicz Mieczysław, por. Wacław Klinke i por. Ferdynand Kotas, w Międzyświęciu – zmarły wkrótce potem z ran ppor. Paweł Probosz. Upamiętnieni zostaną także ich podkomendni oraz zasłużeni współtowarzysze walki, w tym m.in. oficerowie, którzy obronili Simoradz, tj.: Bolesław Mikołaj Jatelnicki, Emil Marcin Machalica, Ryszard Konopka, Marian Zajączek, czy Eugeniusz Godziejewski i Stanisław Skwarczyński, którzy kontratakiem odbili z rąk wroga ważne wzgórze nr 340 (na południowy-zachód od Skoczowa).

Wprowadzenie

Przed wiekiem decydowały się losy Cieszyna, Skoczowa, Bielska i całego Śląska Cieszyńskiego. 23 stycznia 1919 na mieszkańców tego przygranicznego regionu spadła nieoczekiwanie wieść...  oto wybuchła wojna z Czechami! Przekazywano sobie z ust do ust informacje, iż wojska czechosłowackie przekroczyły granicę, by nie dopuścić do organizacji wyborów do polskiego parlamentu i zajmują kolejne miejscowości... Pomimo desperackich starań nielicznego wojska i ochotników, w ciągu kilku dni, upadają kolejno m.in.: Bogumin, Karwina i Zebrzydowice. Wobec przewagi wroga garnizon w Cieszynie zostaje ewakuowany. Po zajęciu tego miasta to znad Olzy w stronę Bielska rusza potężna czechosłowacka machina wojenna. Nad Wisłę kieruje się łącznie kilkanaście batalionów, tj. przeszło dziesięć tysięcy żołnierzy, w tym perfekcyjnie wyposażone i wyszkolone czechosłowackie legie, przybyłe z Francji i Włoch.

Na wzgórzach okalających Skoczów oraz na linii rzeki Wisły wojskom czechosłowackim stawić czoła musiała garstka (mniej niż trzy tysiące) obrońców, wspartych ochotnikami z grona młodzieży i milicji śląskiej, którzy też wznoszą prowizoryczne umocnienia. Obrońcy z niecierpliwością czekają na upragnione posiłki wojskowe z kraju, które lada moment mają nadejść m.in. z Krakowa, Rzeszowa, Radomia, Częstochowy i Łodzi.

28 stycznia rozpoczyna się bitwa pod Skoczowem. Wokół miasta zaciska się pierścień okrążenia! Walka ma potrwać 3-dni… Czy dużo słabsze siły polskie Frontu Śląskiego zdołają zatrzymać pochód wojsk czechosłowackich na Bielsko? Czy męstwo i determinacja żołnierzy i ochotników polskich są w stanie zrównoważyć blisko 2-3 krotną przewagę liczebną wojsk wroga? Ilu obrońcom miasta przyjdzie zginąć w obronie Ojczyzny, czy ich ofiara nie pójdzie na marne? Czy pamięć o tych bohaterach nie zginie?

Oto niektóre pytania jakie stawiali sobie polscy mieszkańcy Śląska Cieszyńskiego przed wiekiem. Jak wyglądała wojna z ich perspektywy? Jak postrzegali ją cywile, a jak wojskowi? Kto zapisał się chlubnymi kartami w tej historii? Co nowego wiemy dziś o przebiegu wydarzeń ze stycznia 1919 roku.

Kwestie te postarają się rozstrzygnąć uczestnicy spaceru z historykami, badającymi te zagadnienia.